مسعود صفایی پور

استاد

تاریخ به‌روزرسانی: 1403/12/13

مسعود صفایی پور

دانشکده ادبیات و علوم انسانی / گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری

پایان‌نامه‌های کارشناسی‌ارشد

  1. بررسی و تحلیل الگوی توسعه کالبدی شهر ایذه در مقابله با سوانح طبیعی
    اعظم ابراهیمی 782
  2. سنجش میزان آگاهی عمومی شهروندان ازحقوق شهروندی وقوانین شهری در اهواز
    تقیه سواعد 781
  3. پهنه‌بندی و ارزیابی توان اکولوژیکی توسعه گردشگری پایدار مناطق روستایی شهرستان آبادان
    محمدحسین عبیات 780
  4. بررسی و تحلیل نقش شبکه های اجتماعی مجازی در توسعه روستایی (مطالعه موردی : دهستان هوره بخش زاینده رود)
    نسرین عباسی دشتی 779
  5. امکان سنجی ظرفیت های توسعه گردشگری شهر برازجان
    فاطمه قدوسی فرد 779
  6. بررسی نقش فضای سبز در تعدیل جزایر گرمایی شهر اهواز با استفاده از تصاویر ماهواره ای
    یوسف بوعذار 779
  7. بررسی عملکرد شورای اسلامی روستا با تاکید بر شاخصهای توسعه نمونه موردی دهستان غیزانیه
    ابوذر غلامزاده 776
  8. ﺑﺮرﺳی روﻧﺪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓیﺰیکی و ارائه الگوی راهبردی ﺟﻬﺖ ﮔﺴﺘﺮش بهینه کلان شهر اهواز با RS-GIS
    صغری اذرشب 775

     شهرنشینی و رشد شهری به عنوان پدیده¬ای جهانی، همۀ کشورهای دنیا را تحت تاثیر قرار داده است.شهر اهواز در طول حیات پرفراز و نشیب خود بافت‌های کالبدی متنوعی به خود دیده است. با گذشت زمان کاربری اراضی شهر اهواز به واسطه وجود عوامل و نیروهای محرک دستخوش تغییرات زیادی شده است و گسترشی نامطلوب داشته است به گونه¬ای اراضی کشاورزی را بشدت تحت تاثیر قرار داده است. این پژوهش از لحاظ ماهیت هدف کاربردی و از نظر روش¬شناسی توصیفی تحلیلی می¬باشد. به همین منظور هدف اصلی این پژوهش بررسی روند گسترش فیزیکی شهر اهواز است. برای دستیابی به این هدف ابتدا روند گسترش فیزیکی در سطح شهر اهواز در طرح جامع مصوب سال 1389 بررسی شد و سپس 14 شاخص برای بررسی گسترش بهینه توسعه شهر اهواز استخراج شدند که با استفاده از منطق فازی (AHPFUZZY) این شاخص ها استاندارد شدند و در ادامه برای مدل بهینه با استفاده از مدل تحلیل ترکیبی ANPDEMATEL سه سطح برای گسترش این شهر مشخص شده که در ترکیب با OVERLAYFUZZY و GAMA 9/0 در محیط Gis نقشه‏های ‏خروجی نیز با استفاده از نرم افزار-های envi و arcgis استخراج گشت. نتایج نشان داد در سطح مدل¬¬های پیش¬بینی کننده اراضی کشاورزی با وزن-های 0.101 و 0.118 بیشترین اهمیت و مهم¬ترین عامل تغییر یافته در روند گسترش فیزیکی شهر اهوا بوده است همچنین با روی هم اندازی نقشه حاصل از گسترش فیزیکی در سال 1389 و نقشه خروجی سطح¬بندی گسترش فیزیکی در این پژوهش مشخص شد که جهت گسترش فیزیکی کلان‌شهر اهواز با طرح جامع مصوب سال 1389 مطابقت ندارد. در پایان الگوی راهبردی برای گسترش بهینه کلان شهر اهواز در سه سطح مشخص شده است.


  9. بررسی کانون های جرم خیز شهر دزفول مطالعه موردی: کوی مدرس
    یوسف محلی 775

     هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی و تحلیل کانون¬های جرم¬خیز کوی مدرس شهر دزفول می¬باشد. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی-تحلیلی و ازنظر ماهیت، نظری-کاربردی است. برای شناسایی و درک الگوهای مکانی جرائم در سطح محدوده کوی مدرس از مدل¬های آماری چون مرکز متوسط، بیضی انحراف معیار، آزمون خوشه-بندی، روش تخمین تراکم کرنل و تحلیل لکه¬های داغ جرم در محیط سامانه¬ی اطلاعات جغرافیایی Gis استفاده‌شده است. جهت کسب بخشی از آمار و اطلاعات موردنیاز از آمارنامه¬های گوناگون و نتایج سرشماری-های دوره¬های مختلف استفاده‌شده است و در برخی موارد نیز به¬طور مستقیم به ادارات و سازمان¬های مربوطه مراجعه شده است. در این پژوهش داده¬های مربوط به مجموع جرائم (نزاع، مواد مخدر، سرقت) در محدوده کوی مدرس، به‌عنوان جامعه آماری پژوهش محسوب می¬گردد که در بازه زمانی 12 ماهه (سال 1395)، برحسب زمان و مکان وقوع از دفتر تحقیقات کاربردی نیروی انتظامی استان خوزستان تهیه گردیده است. لازم به ذکر است که جهت شناسایی شاخص¬ها و متغیرهای موثر بر مکان¬یابی کلانتری در کوی مدرس با استفاده از تکنیک دلفی فازی با 22 کارشناس صاحب¬نظر و شهرساز بومی همفکری و ضمن مصاحبه با خبرگان انتظامی، عوامل موثر بر مکان¬یابی کلانتری¬ در کوی مدرس شناسایی و در 3 دسته و 12زیرگروه بومی¬ مدل¬سازی شده است. برای تجزیه‌وتحلیل داده¬های حاصل از نظرات کارشناسان، از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی دلفی فازی (FDAHP) استفاده‌شده است. با تهیه¬ی نقشه¬های مکانی از وقوع انواع جرائم و همپوشانی 12 لایه اطلاعاتی منتخب از طریق ابزار Weighted Sum نقشه خروجی عرصه مناسب به‌منظور استقرار کلانتری در کوی مدرس ارائه گردید. با همپوشانی لایه¬ها مشخص شد که قسمت¬های شمالی خیابان 9 از ابتدا تا چهارراه خیابان 26، و خیابان¬های 11 و 13 شمالی کوی مدرس مکان¬های بسیار مناسبی جهت احداث کلانتری هستند. با استفاده از شاخص نزدیک¬ترین همسایه مشخص شد پراکندگی مجموع جرائم در محدوده کوی مدرس از الگوی خوشه¬ای پیروی می¬کند و نشان می¬دهد محدوده¬های خاصی محل بزهکاری است و در نقطه مقابل، بخش¬های دیگر از کوی مدرس ازنظر ارتکاب بزهکاری محدوده¬های پاک محسوب می¬شوند. نتایج پژوهش حاکی از آن است که مهم¬ترین کانون¬های جرم¬خیز جرائم نزاع بر شمال غرب کوی مدرس منطبق است که در آن خیابان¬های 7، خیابان 26، کوچه جعفری و خیابان سجادی را در برگرفته است. مهم¬ترین کانون¬های جرم¬خیز جرائم مرتبط با مواد مخدر بر جنوب شرق کوی مدرس منطبق است که در آن خیابان¬های 24 متری و خیابان 29 حدفاصل بلوار خیبر، بلوار مصالح فروشی و خیابان 28 را در برگرفته است. مهم¬ترین کانون¬های جرم¬خیز جرائم سرقت بر محدوده مرکزی کوی مدرس منطبق است که در آن خیابان¬های 22 حدفاصل خیابان 24 متری، خیابان 27 و خیابان 12 مرکزی را در برگرفته است. در نتیجه بیشترین فراوانی وقوع جرائم با 107 فقره معادل 25/60 درصد کل جرائم ارتکابی در مجاورت کاربری تجاری به وقوع پیوسته است و کاربری مسکونی با 87 فقره معادل 20/82 درصد کل جرائم ارتکابی رتبه دوم را به خود اختصاص داده است.


  10. بررسی و ارزیابی مقایسه ای رضایتمندی روستاییان از عملکرد دهیاری ها مطالعه موردی: (روستای صحرا رودروستای دستجه وروستای کاظم آبادبخش مرکزی شهرستان فسا)
    الهام سلیمانی زاده 774

     پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان رضایتمندی روستائیان از عملکرد دهیاری¬های دهستان صحرارود از توابع بخش مرکزی شهرستان فسا انجام شده است. این تحقیق به لحاظ هدف؛ کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی می¬باشد. جامعه آماری تحقیق را کلیه روستائیان ساکن دهستان صحرارود از بخش مرکزی شهرستان فسا تشکیل داده¬اند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران تعداد 3 روستا و 250 نفر تعیین گردید. که به روش نمونه¬گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش پرسشنامه بوده است. برای روایی پرسشنامه از نظرات اساتید و کارشناسان و برای پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد و مقدار ضریب آلفا برای کل پرسشنامه؛ 91/0 به دست آمد. تجزیه و تحلیل اطلاعات در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی و بوسیله نرم افزار Spss 22 انجام گردید. در بخش توصیفی جداول فراوانی و نمودارهای مربوط به آنها و در بخش آمار استنباطی با استفاده از روش¬های آماری پیرسون، آزمون تی، آنالیز واریانس و آزمون فریدمن؛ فرضیه¬های موجود در تحقیق بررسی شدند. یافته¬های این پژوهش نشان داد که؛ 1) میزان رضایتمندی روستائیان از عملکرد دهیاری¬ها پایین¬تر از حد متوسط بوده است. 2)بین رضایت روستائیان از عملکرد دهیاری(اجتماعی، اقتصادی و کالبدی- زیست¬محیطی) و میزان رضایتمندی آنها از دهیاری رابطه معنادار وجود دارد. 3) بین مشارکت روستائیان در توسعه و آبادانی روستا و میزان رضایتمندی آنها از دهیاری رابطه معنادار وجود دارد. 4)رضایتمندی روستائیان از عملکرد دهیاری، از اولویت یکسانی برخوردار نبوده است. به طوریکه بیشترین میزان رضایتمندی روستاییان مربوط به عملکرد کالبدی- زیست محیطی و کمترین میزان آن مربوط به عملکرد اقتصادی دهیاران بوده است. 5) میزان رضایتمندی روستائیان روستای صحرارود از عملکرد دهیاری، بیشتر از روستاهای کاظم آباد و دستجه بوده است.


  11. بررسی عوامل موثر بر رضایتمندی شهروندان از عملکرد شهرداری دزفول در حوزه خدمات شهری
    احمد راشدی 774

     پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر رضایتمندی شهروندان از عملکرد شهرداری دزفول در حوزه خدمات شهری انجام شده است. این تحقیق به لحاظ هدف؛ کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی می¬باشد. جامعه آماری تحقیق را کلیه شهروندان زن و مرد مناطق سه گانه شهر دزفول تشکیل داده¬اند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر تعیین گردید. که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش پرسشنامه بوده است. برای روایی پرسشنامه از نظرات اساتید راهنما و مشاور و سایر اساتید دیگر و برای پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد و مقدار ضریب آلفا برای کلیه متغیرهای تحقیق بیش از0/7 به دست آمد. تجزیه و تحلیل اطلاعات در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی و بوسیله نرم افزار Spss 20 انجام گردید. در بخش توصیفی جداول فراوانی و نمودارهای مربوط به آنها و در بخش آمار استنباطی با استفاده از روش های آماری پیرسون، آزمون تی، آنالیز واریانس و آزمون فریدمن؛ فرضیه های موجود در تحقیق بررسی شدند. یافته های این پژوهش نشان داد که؛ 1) بین متغیرهای زمینه ای( سن، جنسیت، تحصیلات، وضعیت اشتغال و منطقه محل سکونت) با میزان رضایتمندی از عملکرد شهرداری ارتباط معنادار وجود داشته است. 2) میزان رضایتمندی شهروندان از عملکرد شهرداری دزفول کمتر از حد متوسط بوده است. 3) بین میزان آگاهی شهروندان نسبت به شهرداری و رضایتمندی از عملکرد شهرداری رابطه معکوس و معناداری وجود داشته است. 4) میزان رضایتمندی شهروندان در حوزه های مختلف خدمات شهری متفاوت بوده است؛ بطوریکه بعد خدمات شهری با میانگین رتبه3/91 بالاترین امتیاز و بعد عمران شهری با میانگین رتبه 1/75 پایین ترین امتیاز را دارا بوده اند.


  12. سنجش میزان رضایت مندی شهروندان شهر صیدون از پارک ها و فضای سبز شهری
    عیسی همتی 774

    چکیده:
    پژوهش حاضر با هدف سنجش میزان رضایتمندی شهروندان شهر صیدون از پارک ها و فضاهای سبز شهری انجام شده است. این تحقیق به لحاظ هدف؛ کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی می باشد. جامعه آماری تحقیق را کلیه شهروندان زن و مرد شهر صیدون تشکیل دادهاند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 366 نفر تعیین گردید. که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش پرسشنامه بوده است. برای روایی پرسشنامه از نظرات اساتید راهنما و مشاور و سایر اساتید دیگر و برای پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد و مقدار ضریب آلفا برای کلیه متغیرهای تحقیق بیش از 7/0 به دست آمد. تجزیه و تحلیل اطلاعات در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی و بوسیله نرم افزار Spss 22 انجام گردید. در بخش توصیفی جداول فراوانی و نمودارهای مربوط به آنها و در بخش آمار استنباطی با استفاده از روش های آماری پیرسون، آزمون تی، آنالیز واریانس و آزمون فریدمن؛ فرضیه های موجود در تحقیق بررسی شدند. یافته های این پژوهش نشان داد که؛ 1) بین متغیرهای زمینه ای( سن، جنسیت، وضعیت تاهل، تحصیلات، و درآمد) با میزان رضایتمندی از پارکها و فضای سبز شهر صیدون ارتباط معنادار وجود داشته است. 2) میزان رضایتمندی شهروندان از پارکها و فضای سبز شهر صیدون کمتر از حد متوسط بوده است. 3) بین شاخص های مختلف رضایتمندی شهروندان از پارکها و فضای سبز تفاوت وجود داشته است ؛ بطوریکه شاخص مبلمان و تجهیزات با میانگین رتبه 96/10 بالاترین امتیاز و شاخص زیبایی با میانگین رتبه 74/3 پایین ترین امتیاز را از دیدگاه شهروندان دارا بوده اند.
     


  13. بررسی تحولات کالبدی، اقتصادی و اجتماعی روستاهای الحاق شده به شهر نورآباد دلفان
    علی کیومرثی 774

    رشد شتابان جمعیت شهری ایران در چند دهۀ اخیر، سبب گسترش فیزیکی شهرها و الحاق و ادغام بسیاری از سکونتگاه‌های روستایی پیراشهری در محدودۀ رسمی شهرها شده است. الحاق و ادغام روستاهای پیرامونی در شهر، با توجه به شرایط مکانی و زمانی دارای فرایند و اثرات خاص خود می‌باشد. بر این ¬اساس، هدف مطالعۀ حاضر مفهوم¬سازی فرایند الحاق و ادغام روستا در شهر و بررسی اثرات اجتماعی، اقتصادی، محیطی و کالبدی الحاق چهار روستای کاظم-آباد، کرم¬آباد، خلیفه¬آباد و چشمه¬خانی به شهر نورآباد در استان لرستان می‌باشد. برای دستیابی به اهداف تحقیق، نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن، تصاویر ماهواره¬ای و داده¬های حاصل از پیمایش خانوار با استفاده از پرسش¬نامه محقق¬ساخته مورد استفاده قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که فرایند ادغام روستا در شهر، فرایندی پیچیده، چندبعدی و چندمرحله¬ای است که در هر مرحله به فراخور شرایط مکانی و زمانی، نیازمند اقدامات خاص خود می‌باشد. بررسی اثرات ذهنی الحاق روستا به شهر نشان داد که در بیشتر معرف¬های مورد بررسی، وضعیت ساکنان پس از الحاق روستا به شهر بهبود یافته است. نتایج تحلیل عاملی، هشت بعد ذهنی را برای اثرات الحاق روستا به شهر شناسایی کرد که در میان این هشت عامل، وضعیت کالبدی روستا، میزان تولید و انگیزه فعالیت در بخش کشاورزی و دامداری، دسترسی به امکانات و تاسیسات زیربنایی به عنوان مهم‌ترین عوامل موثر بر رضایت از الحاق روستا به شهر شناسایی شدند. به طور کلی باید گفت که فرایند الحاق روستا به شهر، فرایندی پیچیده، چندبعدی و چندمرحله¬ای است که به فراخور شرایط مکانی و زمانی در هر مرحله نیارمند برنامه¬ها و اقدامات متناسب است. نگاه خطی و تک¬بعدی به این فرایند پیچیده، نه تنها سکونتگاه‌های روستایی را در معرض فروپاشی اقتصادی، اجتماعی و محیطی قرار می¬دهد، بلکه مشکلات آن در بلندمدت دامنگیر شهرهایی خواهد شد که تنها به عنوان "حیاط خلوت" به این روستاها نگریسته¬اند.


  14. بررسی نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در کاهش تقاضای سفر درکلان شهر اهواز
    لیلا قدیمی 774

     بهره¬برداری از محیطی مطلوب در شهر، نیازمند اقدام در جهت توسعه پایدار شهری است. در این رابطه پیدا کردن مشکلات و موانع ترافیکی و چاره¬جویی برای حل آن¬ها، یکی از گام¬های موثر می¬باشد. راهکارهای نوینی چون شناسایی و مدیریت تقاضای سفرهای شهری قابل توجه ترین اقداماتی است که پژوهش حاضر را به خود مشغول ساخته است. این پژوهش از نوع نظری – کاربردی و از لحاظ روش مطالعه توصیفی– تحلیلی می¬باشد. داده¬ها و اطلاعات مورد¬نیاز برای انجام این پژوهش به دو روش کتابخانه¬ای و پیمایشی جمع¬آوری گردید. در این پژوهش، از آثار کتابخانه¬ای، آمارنامه¬ها در رابطه با کلان¬شهر اهواز در بخش تحلیل¬های کیفی پژوهش، استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش، شامل شهروندان مناطق هفت¬گانه کلان¬شهر اهواز می¬باشد. روش نمونه¬گیری تصادفی طبقه¬ای و حجم نمونه نیز براساس فرمول کوکران 400 نفر بوده است. در ادامه نیز با استفاده از نرم¬افزار¬های SPSS و EXCEL داده¬ها و اطلاعات، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این پژوهش برای بررسی نقش فن¬آوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) در کاهش تقاضای سفر در کلان¬شهر اهواز از 6 شاخص، دسترسی، سرمایه¬گذاری، نیروی انسانی متخصص، زیرساخت، سفر و توانمندی و مهارت استفاده شده است. که با استفاده از آزمون آماری T-test به تحلیل شاخص¬ها پرداخته شده است. در نهایت نیز وزن و اهمیت شاخص¬های پژوهش با توجه به نظر کارشناسان با استفاده از مدل AHP فازی مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می¬دهد که بین سطح استفاده شهروندان از فن¬آوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) و کاهش تقاضای سفر در کلان شهر اهواز ارتباط معناداری وجود دارد و همچنین شاخص دسترسی اثرگذارترین شاخص در کاهش تقاضای سفر در کلان شهر اهواز می¬باشد و ارتباط معناداری بین مهارت و توانمندی شهروندان و کاهش تقاضای سفر در کلان شهر اهواز وجود دارد، با توجه به نتایج تحلیل رگرسیون در ردیف آخر ستون مجذور R انطباق یافته، 45% کل تغییرات سفر درون شهری وابسته به 5 شاخص فن¬آوری اطلاعات و ارتباطات می¬باشد. بنابراین فن¬آوری اطلاعات و ارتباطات در میزان سفر تاثیر دارد.
    در نهایت شاخص سرمایه¬گذاری از دید کارشناسان با استفاده از مدل AHP فازی با اهمیت¬ترین شاخص شناخته شد.


  15. بررسی نقش گردشگری طبیعی بر توسعه روستایی شهرستان بویراحمد نمونه موردی: دهستان کاکان
    فرزانه باقرپورنجف اباد 773

    گردشگری روستایی امروزه یکی از مردمی¬ترین اشکال گردشگری محسوب می¬شود. توسعه گردشگری روستایی در راستایی اقدام دولت¬ها و به عنوان یکی از راهبردهای توسعه نواحی روستایی صورت می¬گیرد. گردشگران روستایی برای اقامت، خرید کالاهای محلی و خدمات پول پرداخت می¬کنند، این پول¬ها در فعالیت¬های محلی جریان یافته، موجب تحریک مناطق روستایی در برآوردن نیازهای بازدیدکنندگان می¬شود. که می¬تواند آثار اقتصادی مهمی داشته باشد، و به کند شدن روند تخلیه سکونت¬گاه¬های روستایی و مهاجرت جمعیت روستایی کمک می¬کند. درگستره ایران زمین مناطق بسیاری وجود دارند که زیبایی¬های آن از نظر دور مانده و جلوه¬های آن هنوز به گردشگران و مسافران و مهمانان داخلی و خارجی شناساند نشده است استان کهگیلویه¬و بویراحمد را می¬توان در زمره چنین مناطقی دانست این استان به دلیل داشتن زیبایی¬های طبیعی، بکر و دست نخورده توانمندی¬های ویژه¬ای در بخش گردشگری طبیعی دارد جامعه روستایی این استان از پتانسیل¬های خوبی برای گردشگری روستایی برخوردار است و لذا با توجه به این شاخه گردشگری می¬توان به توسعه مناطق روستایی این استان کمک کرد. یکی از زیبایی¬های این استان دهستان کاکان می¬باشد که از توابع بخش مرکزی شهرستان بویراحمد با مختصات جغرافیایی 51درجه و 48 دقیقه طول شرقی و 30 درجه و 35 دقیقه عرض شمالی در 30 کیلومتری جنوب شرقی یاسوج قرار دارد. هدف از این پژوهش بررسی تاثیرات گردشگری بر توسعه اقتصادی و اجتماعی_فرهنگی و زیست محیطی روستایی می¬باشد. این تحقیق که توصیفی تحلیلی می¬باشد به روش پیمایشی با استفاده از مدل SWOT و ابزار پرسشنامه انجام شده است. حجم نمونه شامل376 نفر ساکنان دهستان کاکان شهرستان بویراحمد می¬باشد برای تجزیه و تحلیل از نرم افزار spssو با آزمون تحلیلی t تک نمونه¬ای و میانگین، فرضیات مورد بررسی قرار گرفتند نتایج حاصل از مدل SWOT نشان داداه است که این دهستان در زمینه گردشگری طبیعی دارای نقاط قوت و قابلیت¬های فراوانی می¬باشد و دهستان کاکان، نسبت به عوامل خارجی نیز دارای موقعیت نسبتا برتری است و می¬شود از فرصت¬های قابل توجهی که دارد برای رفع تهدیدات استفاده کرد و با کاهش ضعف¬ها، از این فرصت¬ها بهره بهتری ببرد، دیگر نتایج نشان می¬دهد که تاثیرات گردشگری برتوسعه اقتصادی با میزان94/25t= و میانگین 14/27و توسعه اجتماعی- فرهنگی برابر با گروهی میزان 26/20t= میانگین 51/25و توسعه زیست محیطی برابر با میزان 048/15t= و میانگین 91/12و اشتغال‌زایی میزان برابر 46/13t= با میانگین 27/6، می¬باشد که نشان دهنده این است که گردشگری بر توسعه اقتصادی و اجتماعی_فرهنگی و زیست محیطی و اشتغال-زایی در دهستای کاکان تاثیر چشم¬گیری داشته است.


  16. تحلیل و سنجش میزان پیشرفت مناطق روستایی (مطالعه موردی: دهستان‌های شهرستان دزفول)
    انیس کاکادزفولی 773

    روستا کهن‌ترین شکل سکونتگاه‌های بشری و روستانشینی یکی از قدیمی‌ترین شیوه های زندگی اجتماعی بشر است. توجه به روستا و روستانشینی در جهان از اهمیت بالایی برخوردار است. روستانشینی در ایران شکل ویژه‌ای از استقرار و معیشت انسان و جلوه بارزی از حیات اقتصادی و اجتماعی است که با نظامی کم و بیش پایدار در طی قرون متمادی دوام یافته است. این شیوه زیست در ایران از جایگاه و اهمیت بسیاری برخوردار است. زیرا علیرغم کاهش جمعیت روستایی در طی دهه‌ها و قرون گذشته، طبق نتایج سرشماری سال 1390، هنوز 29 درصد جمعیت کشور در روستاها زندگی می کنند. علاوه بر این بخش عظیمی از مواد غذایی، مواد اولیه صنایع و بخشی از صنایع دستی کشور در نواحی روستایی تولید می‌شود. هدف این پژوهش آن است که با توجه به توزیع فضایی ناهمگون که از لحاظ امکانات مختلف، در دهستان‌های مختلف شهرستان دزفول وجود دارد، در قالب برنامه‌ریزی توسعه منطقه‌ای به تعیین میزان پیشرفت دهستان‌های شهرستان‌ (بهداشتی- درمانی، رفاهی- زیر بنایی و فرهنگی- مذهبی) پرداخته شود و از این طریق تصویر شفافی از امکانات دهستان‌های شهرستان‌ ارائه گردد تا به این ترتیب گامی در جهت هدایت پتانسیل‌های پیشرفت شهرستان، به منظور بهبود و ارتقاء کیفیت، در دهستان‌های کمتر توسعه یافته شهرستان دزفول، برداشته شود. شیوه انجام این پژوهش به صورت توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری دهستان‌های شهرستان دزفول را شامل می‌شود. در زمینه جمع آوری اطلاعات مورد نیاز با مطالعه کتابخانه‌ای، به تعیین شاخص‌های توسعه یافتگی پرداخته شده و پس از آن، داده های مورد نیاز از طریق مطالعات میدانی، طرح‌های هادی روستایی و نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1390 استخراج ‌گردید، سپس به تحلیل داده‌ها با استفاده از مدل‌های TOPSIS, SAW, VIKOR و روش وزن دهی آنتروپی شانون و نرم افزار Excel پرداخته شد. همچنین نتایج حاصل از سه مدل مذکور با استفاده از سه مدل کاپلند و بردا و میانگین حسابی تلفیق شد و در نهایت با بهره‌گیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) به ارائه سطوح پیشرفت به صورت نقشه و تبیین و تحلیل پرداخته شد. بر اساس نتایج حاصل مشخص شد که شکاف عمیق از نظر میزان پیشرفت میان دهستان‌ها وجود دارد همچنین مشخص شد که عامل توپوگرافی و عامل دسترسی به مرکز شهرستان در میزان پیشرفت دهستان‌ها تاثیر دارد به گونه‌ای که دهستان‌هایی که اکثر آبادی‌های آن در مناطق دشتی واقع شده‌اند و همچنین به مرکز شهرستان دسترسی بیشتری دارند از میزان پیشرفت بیشتری برخوردار هستند.


  17. مطالعه و بررسی پتانسیل های اماکن گردشگری روستایی ( مطالعه موردی: دهستان دنا)
    سیدنورالدین فروزانی 773

    چکیده
    امروزه صنعت گردشگری به عنوان یکی از بزرگترین و متنوع ترین صنعت در دنیا محسوب گردیده، به نوعی که در بسیاری از کشورهای جهان این صنعت را به عنوان منبع اصلی درآمد ارزی، اشتغال زایی، ایجاد عدالت اجتماعی، رشد فرهنگی، افزایش سطح رفاه و میدانی برای رشد بخش خصوصی و وسیله ای برای توسعه ساختار زیر بنایی خود می دانند. هدف اصلی این پژوهش مطالعه و بررسی پتانسیل های اماکن گردشگری دهستان دنا می باشد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی- نظری و از لحاظ روش، توصیفی-تحلیلی است. جهت گردآوری داده ها و اطلاعات از دو روش میدانی و کتابخانه ای استفاده گردید. ابتدا نسبت به شناسایی و انتخاب اثرگذارترین شاخص ها در مطالعه و بررسی توان های اماکن گردشگری دهستان دنا (نظرخواهی از اساتید راهنما و مشاور و کارشناسان صاحب نظر در دهستان دنا) بر مبنای روش SWOT استفاده شده است. سپس پرسشنامه نظر خواهی عمومی، از ساکنین روستایی و بر اساس طیف لیکرت تنظیم گردیده که به منظور تحلیل داده¬های بدست آمده، از تحلیل‌های مناسب موجود در محیط نرم افزار SPSS و EXCEL استفاده شده است. کل جامعه آماری را خانوارهای ساکن در دهستان دنا بخش مرکزی تشکیل می دهند بر اساس روش نمونه گیری طبقه¬ای نسبی با حجم نمونه 302 نفر (روش کوکران) استفاده شد. که پرسشنامه¬ها در نقاط مختلف توزیع گردیده است و بیشترین تعداد پرسش شوندگان، از بین کسانی انتخاب گردیدند که به طور مستقیم با گردشگران در تماس باشند. نتایج تحلیل سوات (مطابق نظر کارشناسان) نشان داد که از بین مجموع عوامل داخلی موثر بر پتانسیل های گردشگری در ناحیه مورد مطالعه تعداد 10 عامل به عنوان نقاط قوت و تعداد 12 عامل به عنوان نقاط ضعف مورد شناسایی و ارزیابی قرار گرفته اند. همچنین این تحلیل نشان می دهد که از بین عوامل خارجی موثر بر توان های گردشگری در ناحیه مورد مطالعه، تعداد 11 عامل به عنوان فرصت خارجی و تعداد 10 عامل به عنوان تهدید خارجی پیش روی این ناحیه وجود دارد. در بخش دوم نتایج به دست آمده از نرم افزار SPSS، بیانگر این است که ضریب همبستگی بین توان گردشگری و زمینه¬ی مساعد توسعه¬ی روستایی برابر با (37/0R=) می باشد که این مقدار (13/0R2≤ ) از زمینه¬ی مساعد توسعه روستایی را تبیین می¬کند. و آزمون T تک متغیره نیز گویای این واقعیت است که از نظر گردشگران دهستان دنا از امکانات کالبدی، عمرانی، اقامتی و تفریحی خوبی برای گذراندن اوقات فراغت برخوردار است. در نهایت جهت ارتقاء سطح گردشگری دهستان دناو توسعه روستاهای آن و آسایش هر چه بیشتر گردشگران، راهکارها و پیشنهادهایی ارائه گردیده است.
     


  18. نقش تراکم جمعیت در میزان رضایت مندی شهروندان از شاخص های کیفیت زندگی(مطالعه موردی محلاتی از شهر مسجدسلیمان)
    راحیل سلیمانی 773

    چکیده
    اهمیت روزافزون مطالعات کیفیت زندگی در پایش سیاستهای عمومی و نقش آن به عنوان ابزاری کارآمد در مدیریت و برنامه ریزی شهری است. یکی از بررسی های مهم برای برنامه ریزان شهری، شناخت سطح کیفیت زندگی در مقیاس محلات شهری و چگونگی نابرابری بین آنها است تا به توزیع عادلانه در سطح شهر توجه ویژه ای داشته باشند. هدف اصلی از انجام این پژوهش، بررسی نقش تراکم جمعیت بر میزان رضایتمندی شهروندان محله هایی از شهرمسجدسلیمان از نظر شاخصهای کیفیت زندگی شهری میباشد. به منظور دستیابی به هدف پژوهش، چهار شاخص اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و بهداشتی در سطح محلات بررسی شدهاند.در این پژوهش روش توصیفی- تحلیلی و میدانی، مبنای گردآوری داده ها قرار گرفته است. به منظور تحلیل دادهها از نرمافزارهای SPSS وExcel وروش های آماری نظیر آزمون همبستگی پیرسون،T تک نمونهای، تحلیل واریانس یکراهه و آزمون شفه استفاده شد. بر اساس یافته های پژوهش به لحاظ رضایتمندی و سطح کیفیت زندگی بین محلات مورد مطالعه تفاوت معناداری وجود دارد و محله کمپ کرسنت که کمترین تراکم جمعیتی را دارا می باشد عنوان محله ی برتر، محله های بی بیان و نفتون با تراکم های جمعیتی متوسط به ترتیب در رتبه های دوم و سوم و محله ی کلگه زرین که دارای بیشترین تراکم جمعیتی میباشد در پایین ترین سطح رضایتمندی و کیفیت زندگی شهری مشخص شدند. در نهایت با توجه به نتایج به دست آمده برای بهبود کیفیت زندگی در محلات مورد مطالعه راهکارهایی نیز ارائه گردیده است.


  19. اثر زمین لغزش در پایش جهات توسعه سکونتگاهی انسانی با استفاده از MCDM (مورد مطالعه: بخش دهدز )
    نسرین اتش افروز 773
    زمین لغزش همواره به عنوان تهدیدی جدی برای سکونتگاه‌های انسانی مطرح است. در مواجهه با چنین سوانحی در لحظه وقوع کار چندانی نمی توان انجام داد، درحالی که اثرات آنها را با برنامه ریزی در راستای کاهش تلفات و خسارت‌های احتمالی از قبل می توان خنثی نمود. در این میان داشتن درک درست از عوامل و معیارهای موثر بر خطرپذیری زمین لغزش و نحوه بر هم‌کنش آنها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد. پژوهش حاضر با هدف نگاهی سیستمی به مخاطرات طبیعی از جمله زمین لغزش به دنبال ترسیم برنامه¬ای علمی و دقیق برای برنامه‌های آمادگی و برنامه ریزی پیش ازبحران زمین لغزش بر مبنای به کارگیری سیستم اطلاعات مکانی ومدل های تصمیم گیری چند معیاره در راستای پهنه بندی خطرپذیری زمین لغزش و تعیین جهت توسعه سکونتگاهی قابل پیش بینی می باشد. فرآیند پژوهش حاضر در دو بخش به انجام رسید. نخست با مطالعه مبانی نظری موضوع، 15 معیار (شیب،جهت شیب،ارتفاع، اقلیم، موقعیت گسل، سازندهای زمین شناسی، گروه های بزرگ خاک، پوشش/کاربری زمین، بارش، شبکه آبراهها، پوشش گیاهی، گروه هیدرولوژیک خاک، رطوبت، باد، فرسایش، تراکم جمعیت) موثر در خطرپذیری زمین لغزش استخراج گردید. در ادامه با استفاده از نظرات کارشناسان دو مدل تصمیم گیری (مدل دیماتل، مدل تحلیل سلسله مراتبی فازی) با تعیین وزن هر معیار و تلفیق و مقایسه انقشه پهنه بندی خطر پذیری تولید گردید. در بخش دوم با استفاده از نتایج حاصل از ارزیابی دو مدل دیماتل و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی نشان داد که مدل دیماتل در منطبق با اصول وقوانین ریاضی بوده و از قطعیت بیشتری برخودار بوده است. در حالی که فرآیند تحلیل سلسله مراتبی تنها منطبق با دانش و نوع امتیاز کارشناسان بوده است. در پهنه بندی خطر پذیری با مدل دیماتل ، پهنه های با خطرپذیری کم با 1/37% (190.39 کیلومتر مربع) از کل مساحت 513.12 کیلومتر مربع، بیشترین مساحت را دارا می باشد. همچنین پهنه های با خطرپذیری بسیار زیاد با32/2%(11.89 کیلومتر مربع)، پهنه¬های خطرزیاد و متوسط هر یک با 33/34% (176.13 کیلومتر مربع) و خطرپذیری کم با 25/26%(71/134 کیلومتر مربع) در رتبه های بعدی قرار گرفتند و در پهنه بندی خطر پذیری با سیستم تحلیل سلسله مراتب فازی ، پهنه با خطر پذیری بسیارکم، 53/ 36% (43/187 کیلومتر مربع) و پهنه با خطر پذیری کم 73/17% (90.96 کیلومتر مربع) و پهنه با خطر پذیری متوسط 79/17% (91.27 کیلومتر مربع)، و پهنه با خطر پذیری زیاد 84/16% (86.41 کیلومتر مربع)، و همچنین پهنه با خطر پذیری بسیار زیاد 2/11% (57.6 کیلومتر مربع ) رتبه بندی شد. نقشه خطرپذیری زمین لغزش و تعیین جهت مناسب توسعه سکونتگاهی، راهنمایی مفید و علمی برای برنامه‌های کاهش آسیب ها و مدیریت بحران پیش از وقوع و برنامه ریزی شهری و روستایی را فراهم می‌آورد و بر مبنای آن می‌توان اولویت‌های برنامه‌ریزی کاهش آسیب‌های احتمالی را مشخص نمود.
  20. بررسی اثرگذاری عوامل اجتماعی بر احساس امنیت اجتماعی در شهر خرم آباد
    مریم مهرابی 773

    احساس امنیت اجتماعی، از موقعیت و جایگاه برجسته¬ای در برنامه¬ریزی¬های کشوری برخوردار است که دست یابی و پایدارسازی آن نیازمند مقدمات و زمینه¬های پیچیده¬ای بوده و آسیب¬پذیری یا زوال آن نیز، معلول زمینه¬ها و عوامل متفاوتی است. بررسی و شناخت میزان احساس امنیت شهروندان و عوامل اجتماعی تاثیرگذار بر آن می¬تواند در جهت افزایش احساس امنیت و بالا بردن پویایی و شکوفایی جامعه موثر باشد. لذا در این پژوهش تلاش شده است تا با استفاده از نظر شهروندان، به بررسی تاثیر گذاری عوامل اجتماعی بر احساس امنیت اجتماعی شاخص¬های، سرمایه اجتماعی، فضای شهری، عملکرد نیروی انتظامی(پلیس)، عملکرد رسانه¬ها، پایگاه اجتماعی- اقتصادی در شهر خرم¬آباد نگاشته شده است. این پژوهش، از نوع نظری- کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی- تحلیلی می¬باشد. داده¬ها و اطلاعات مورد نیاز این پژوهش به دو روش کتابخانه¬ای و میدانی جمع¬آوری گردید. جامعه آماری را کلیه ساکنان شهر خرم¬آباد در سال 1390 که 348216 نفر می¬باشد، تشکیل می¬دهند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 320 نفر محاسبه شده است. نتایج به دست آمده نشان داد که از میان مولفه های شخصی، جنسیت، تاهل، تحصیلات، اشتغال و درآمد با احساس امنیت اجتماعی رابطه معناداری وجود دارد. همچنین عوامل اجتماعی، سرمایه اجتماعی، نیروی انتظامی، عملکرد رسانه ها و پایگاه اجتماعی- اقتصادی بر احساس امنیت اجتماعی دارای رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. و بین متغیر فضای شهری و احساس امنیت اجتماعی رابطه معناداری وجود ندارد. آزمون آماری نیز نشان داد که احساس امنیت اجتماعی در شهر خرم¬آباد در سطح پایینی قرار دارد. میزان رضایتمندی شهروندان از احساس امنیت اجتماعی در مناطق مختلف شهر دارای تفاوت معناداری بود. به صورتی که منطقه 3 بیشترین ومنطقه 1 کمترین میزان رضایتمندی شهروندان از احساس امنیت اجتماعی را به خود اختصاص داد.


  21. آسیب شناسی امنیت اجتماعی در پارکهای شهری نمونه موردی : منطقه 3 شهر اهواز
    افسانه یوسفی حاجیور 773

    احساس امنیت، آرامش و آسودگی خاطری است که توجه به ابعاد مختلف آن می‌تواند ارتباطات و سرمایه¬ی اجتماعی عظیمی که خود عاملی برای ثبات، آرامش و لذت از فضاهای عمومی شهری است را به وجود آورد. ولی امروزه به نظر می‌رسد که فضاهای عمومی شهر، مانند پارک‌های شهری که از مهم‌ترین عناصر این فضاها هستند متاثر از برخی عوامل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، مشکلات بسیاری را برای امنیت شهروندان ایجاد کرده و در رشد آسیب‌های اجتماعی موثر بوده است.هدف این پژوهش آسیب‌شناسی امنیت اجتماعی در پارک‌های شهری نمونه موردی: منطقه سه شهر اهواز است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و پیمایشی است،داده‌های موردنیاز از طریق منابع اسنادی و میدانی گردآوری و با استفاده از نرم‌افزارهایSPSS ,Excel وGis و با به‌کارگیری آزمون‌های پیرسون انجام‌شده است. جامعه آماری موردمطالعه تمامی شهروندان منطقه سه شهر اهواز بوده که در میان ۳۲۲ نفر با استفاده از فرمول کوکران به روش تصادفی ساده انتخاب‌شده‌اند. ابزار مورداستفاده پرسشنامه می‌باشد؛ که پس از سنجش اعتبار و پایایی آن به مرحله اجرا درآمده است.چهار پارک ملت، زیتون،فرهنگیان و ولایت به‌عنوان نمونه پژوهش انتخاب‌شده‌اند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که متغیر معیارهای کالبدی ارزیابی امنیت پارک، تاثیر مثبت و مستقیم و متغیرهای میزان تردد و آسیب‌های اجتماعی تاثیر منفی و معکوس بر امنیت اجتماعی و درنهایت در رابطه با نتایج پژوهش نیز راهکارهایی ارائه گردیده است.


  22. ارزیابی و تحلیل میزان تحقق پذیری حکمرانی خوب شهری در شهر خرم آباد
    نادری چگنی-زهرا 772

    چکیده: محیط شهری پیچیده، پویا و متنوع مستلزم ظرفیت بالای مدیریت است که حکمرانی خوب شهری قابلیت فراهم کردن آن را دارد. امروزه ایجاد تحول در نظام مدیریت توسعه شهری با توجه به مدیریت به صورت حکمروایی شهری، به مفهوم مشارکت توام مردم، نهادهای محلی، سازمان های دولتی و غیر دولتی به عنوان بازیگران اصلی توسعه شهرها یک ضرورت است. شهر خرم¬آباد با مشکلات و معضلاتی در رابطه با مدیریت شهری روبروست. پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان تحقق¬پذیری حکمرانی خوب شهری در شهر خرم¬آباد صورت گرفته است.
    این پژوهش از نوع نظری – کاربردی و از لحاظ روش مطالعه توصیفی – تحلیلی می¬باشد. داده¬ها و اطلاعات مورد نیاز برای انجام این پژوهش به دو روش کتابخانه¬ای و پیمایشی جمع¬آوری گردید. در این پژوهش، از آثار کتابخانه¬ای، آمارنامه¬ها در رابطه با شهر خرم¬آباد در بخش تحلیل¬های کیفی پژوهش استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش، شامل شهروندان شهر خرم¬آباد می¬باشد. روش نمونه گیری تصادفی و حجم نمونه نیز بر اساس فرمول کوکران385 نفر بوده است. در ادامه نیز با استفاده از نرم افزارهای SPSSوEXCEL، داده¬ها و اطلاعات، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این پژوهش برای بررسی حکمرانی خوب شهری در شهر خرم¬آباد از 8 شاخص، مشارکت، مسئولیت پذیری، شفافیت، پاسخگویی، حاکمیت قانون، عدالت، اجماع پذیری، کارایی و اثربخشی استفاده شده است. که با استفاده از آزمون آماری T-test به تحلیل شاخص¬ها پرداخته شده است. در قسمت دیگر این پژوهش به بررسی رابطه بین حکمرانی خوب شهری و بوروکراسی اداری با استفاده از آزمون آماری رگرسیون خطی پرداخته شده است. که نتیجه کار نشان دهنده رابطه منفی بین حکمرانی و بوروکراسی اداری می¬باشد. در نهایت نیز وزن و اهمیت شاخص¬های حکمرانی خوب شهری با توجه به نظر کارشناسان با استفاده از مدل AHP فازی مورد ارزیابی قرار گرفته است.
    بر اساس بررسی¬های صورت گرفته شاخص¬های حکمرانی خوب شهری مشارکت با میانگین 0350/2، مسئولیت¬پذیری 0173/1، حاکمیت قانون 9603/1، شفافیت 8194/1، پاسحگویی 9493/1، اجماع¬پذیری 9401/1، عدالت 8344/1، کارایی و اثربخشی 9876/1 نتایج به دست آمده نشان دهنده این واقعیت است که حکمرانی خوب شهری در شهر خرم¬آباد در سطحی ضعیف قرار دارد.


  23. بررسی امنیت زنان در پارکهای شهری با تاکید برشاخص های محیطی واجتماعی(نمونه موردی: شهرایلام)
    پیری-فاطمه 772

    چکیده
    با تاکید بر مسائل زنان شاید بتوان گفت شهرها آینه تمام نمای تبعیض علیه زنان به شمار می روند. شهر به عنوان یکی از پیچیده¬ترین زیستگاههای انسانی که در آن گسترده¬ای از روابط شهروندان با محیط شکل می¬گیرد، ناگزیر به پاسخگویی نیازهای مادی و معنوی شهرنشینان است، به گونه¬ای که علاوه بر تامین نیازهای مادی باید بتواند هر چه بیشتر نیازهای اجتماعی آنان و از جمله امنیت که از ضروری ترین نیازهای انسان است را نیز برآورده سازد. در این میان فضاهای سبز شهری به ویژه پارکهای شهری از جمله مولفه هایی هستند که نابهنجاری های اجتماعی در بستر آنها به وقوع می پیوندند. توجه به نیازهای زنان در برنامه ریزی و طراحی فضاهای شهری به معنای به رسمیت شناختن و دعوت آنان به حضور در این فضاها و نهایتا اجتماع است که می تواند بستری برای تامین و امکان مشارکت برابر همه گروههای اجتماعی و استفاده مناسب از توان آنها تلقی گردد. هدف این پژوهش بررسی امنیت زنان در پارکهای شهر ایلام با تاکید بر برخی از شاخص های محیطی(کالبدی) و اجتماعی است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و پیمایشی است، داده¬های مورد نیاز از طریق منابع اسنادی و میدانی گردآوری و با استفاده از نرم افزارهای Excel¬,SPSS و¬Gis و با بکارگیری آزمون¬های پیرسون و روش رگرسیون چندگانه توام انجام شده است. جامعه آماری مورد مطالعه تمامی شهروندان(زنان) شهر ایلام بوده که در این میان350 نفر با استفاده از فرمول کوکران به روش تصادفی ساده انتخاب شده¬اند. ابزار مورد استفاده پرسشنامه می¬باشد؛ که پس از سنجش اعتبار و پایایی آن به مرحله اجرا درآمده است. شش پارک کوثر، کودک، ملت، معلم، رزمندگان و چغاسبز در مقیاس عملکرد شهری به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شده¬اند. نتایج پژوهش نشان می¬دهد که بین رضایتمندی از خدمات پارکها، نهادهای کنترل و نظارت و ویژگیهای کالبدی داخل پارک و کاربریهای اطراف پارک با احساس امنیت زنان رابطه معنی داری وجود دارد و در نهایت در رابطه با نتایج پژوهش نیز راهکارهایی ارائه گردیده است.
     


  24. سنجش میزان رضایتمندی شهروندان از کیفیت زندگی شهری(مطالعه موردی: شهر بروجن)
    خواجه گندمانی-محسن 772

    رشد شهر و شهرنشینی بارزترین ویژگی تحولات اجتماعی ـ اقتصادی در دوره اخیر است. با توجه به رشد نقاط شهری و جمعیت شهرنشین در سال‌های اخیر موضوع کیفیت زندگی در شهرهای کشورهای صنعتی و در حال توسعه به‌طور روزافزونی مورد توجه قرار گرفته است. لذا همزمان با شهری شدن جامعه ایران، تحلیل پیامدهای آن، ازجمله ارزیابی کیفیت زندگی شهری یکی از مهم‌ترین ضرورت‌های مطالعات شهری است. از طرف دیگر با توجه به اینکه محاسبه و تخمین کیفیت زندگی نیاز به بررسی و تعیین و تبیین یک سری شاخص یا معیار مناسب دارد، در طی سال‌های اخیر استفاده از شاخص‌ها و معیارهای کیفیت محیط زندگی در کشورهای مختلف اعم از توسعه‌یافته و در حال توسعه متداول شده است.
    پژوهش حاضر با هدف سنجش رضایتمندی شهروندان از کیفیت زندگی شهری در شهر بروجن تدوین شده است. ماهیت این پژوهش نظری- کاربردی بوده و روش تحقیق توصیفی – تحلیلی است. به‌منظور جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات از روش‌های کتابخانه‌ای و میدانی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش، شهروندان شهر بروجن بوده است. نوع نمونه‌گیری، نمونه‌گیری احتمالی بوده که بر اساس فرمول کوکران، حجم نمونه 381 به دست آمده است. در ادامه نیز با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS، EXCEL مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که بر اساس آزمون‌های تحلیل واریانس یک‌طرفه (آنوا) و آزمون‌های تعقیبی توکی بین محلات شهر بروجن ازنظر شاخص‌های آموزشی، بهداشتی و مسکن تفاوت وجود دارد. همچنین بر اساس میانگین‌های به دست آمده از پرسشنامه‌ها به بررسی میزان رضایتمندی پرداخته شد که مشخص گردید در شاخص آموزشی افراد مورد مطالعه در محله (2-2) و در شاخص بهداشتی و مسکن افراد مورد مطالعه در محله (3-1) بالاترین رضایت را داشته اند.
     

     


  25. ارزیابی شاخص های کیفیت زندگی شهری در سکونتگاه های غیر رسمی کلان شهر اهواز (نمونه موردی : محله ملاشیه )
    احمدی-زهرا 772

    امروزه شهر و برنامه ریزی شهری بیش از هر چیزی با مباحث کیفی روبروست. شکلگیری و رشد و گسترش مفهوم کیفیت زندگی در طی نزدیک به نیم قرن اخیر، به مفهومی کلیدی و مهم در عرصه مباحث جهانی و مسایل انسانی تبدیل شده است. گسترش این مفهوم و گسترش کمی و کیفی شهرها به عنوان شکل غالب زندگی بشر، باعث رشد و توسعه مفهوم جدید و تخصصی کیفیت زندگی شهری شده است. کیفیت زندگی شهری همواره با وجود شاخصهایش مورد بررسی، پایش و اندازه گیری قرار گرفته است. شاخصهای کیفیت زندگی شهری به دو دسته شاخصهای عینی (واقعی) و شاخصهای ذهنی (روانی) تقسیم میشوند. شاخصهای عینی بر آمارهای واقعی و داده های ثانویه و شاخصهای ذهنی بر مسایل روانی و درک و تصور انسان متکی هستند.در این تحقیق با بررسی مطالعات و تجربیات جهانی در زمینه کیفیت زندگی شهری و شاخصهای آن، شاخصهای مختلف استخراج شده و با نظر تعداد محدودی از مدیران و متخصصان مدیریت شهری در اهواز این شاخصها از لحاظ اهمیت مورد بررسی قرار گرفته اند. در مرحله بعدی با حذف شاخصهای دارای اهمیت پایین مابقی شاخصها در بین نمونه مناسبی از شهروندان محله ملاشیه به عنوان یکی از محلات حاشیه نشین (سکونتگاه غیررسمی ) منطقه 6شهرداری اهواز تقسیم شد تا میزان رضایت آنان از شاخصهای کیفیت زندگی شهری و شاخص کلی کیفیت زندگی شهری مورد بررسی و اندازه گیری قرار گیرد.نتایج تحلیل داده های پرسشنامه های مذکور نشان داد که سطح رضایت از شاخص کلی کیفیت زندگی شهری و همچنین تمامی شاخصهای 14 گانه آن، حتی به متوسط نیز نرسیده و بین کم و متوسط میباشد. ضمن اینکه در بین شهروندان و بلوک های محله ملاشیه این منطقه تفاوت معنی داری در رضایت از شاخص کلی کیفیت زندگی شهری و شاخصهای 14 گانه آن وجود دارد و البته در تمام نقاط این محله نیز سطح کیفیت زندگی شهری پایینتر از متوسط بوده است.


  26. تحلیل فضایی شاخص های رشد هوشمند شهری در اهواز
    ویسی پور-معصومه 772

    چکیده: گسترش سریع شهرها، اکثر کشورهای جهان را با مشکلات متعددی مواجه ساخته است. به طوری که نه تنها سیاست¬های شهرسازی بلکه مسایل اقتصادی- اجتماعی و زیست محیطی بسیاری از مناطق شهری تحت تاثیر این پدیده قرار گرفته اند. هر چند افزایش جمعیت علت اولیه¬ی گسترش سریع شهرها محسوب می شود، لیکن پراکندگی نا¬معقول آن اثرات نامطلوبی بر محیط طبیعی و فرهنگی جوامع می گذارد. تلاش¬های زیادی برای بر طرف ساختن اثرات منفی گسترش پراکنده شهرهابه عمل آمده که عمده¬ترین آنها راهبرد رشد هوشمند است. در واقع رشد هوشمند به عنوان پاسخی برای تداوم مشکلات توسعه¬ی پراکنده و نتایج منفی آن به وجود آمده است. در این پژوهش، هدف؛ بررسی شاخص¬های رشد هوشمند شهری در شهر اهواز و عوامل موثر بر آن ازطریق 37 شاخص مختلف ( اجتماعی- اقتصادی، کالبدی و کاربری اراضی، زیست محیطی و دسترسی و ارتباطات) است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است؛ برای تجزیه و تحلیل داده¬ها از مدل¬های کمی برنامه¬ریزی، از جمله تصمیم گیری¬های چند معیاره¬ی تاپسیس، تحلیل رگرسیون، آزمون ANOVA و همبستگی پیرسون استفاده شده است. بر اساس بررسی¬های صورت گرفته از بین 8 منطقه¬ی شهرداری اهواز، منطقه 4 در شاخص¬های اجتماعی-اقتصادی، کالبدی و کاربری اراضی و زیست محیطی رتبه اول و منطقه 1 در شاخص دسترسی و زیست محیطی رتبه اول را به خود اختصاص داده است. در شاخص¬های تلفیقی رشد هوشمند شهری، منطقه 4 شهرداری بهترین حالت و منطقه 6 بدترین وضعیت را داشته است. بیشترین میزان نا¬برابری در شاخص دسترسی- ارتباطات و کمترین میزان نا¬برابری بین شاخص¬های زیست محیطی دیده می شود. برابر آزمون آماری انجام گرفته بین شاخص¬های کالبدی و کاربری اراضی با شاخص¬های تلفیقی رشد هوشمند، همبستگی معنا¬دار وجود دارد. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون توام نشان می دهد از بین شاخص¬های چهارگانه، شاخص دسترسی بیشترین تاثیر را در رشد هوشمند مناطق شهر اهواز دارد. بر اساس نتایج حاصل از آزمون همبستگی پیرسون بین سطح توسعه یافتگی و رشد هوشمند در شهر اهواز رابطه وجود ندارد.


  27. توسعه گردشگری فرهنگی با تاکید بر جاذبه های تاریخی ( مطالعه موردی: جاذبه های تاریخی شهر شوش)
    کرد-فاطمه 772

    کشور ایران دارای فرهنگی بسیار متنوع و تاریخ کهنی است و یکی از غنی ترین کشورهای جهان از حیث آثار باستانی در بیشترین دوره های تاریخی تمدن و فرهنگ بشر و حتی ما قبل تاریخ است. می توان با برقراری رابطه بین فرهنگ و گردشگری این گنجینه را به منبع خوبی برای جذب گردشگران داخلی و خارجی تبدیل کرد زیرا فرهنگ دیرینه کشورمان از مولفه ها و عناصر متعددی تشکیل شده که از جمله آن ها می توان به زبان پارسی، آداب و رسوم و اعیاد ملی، ادبیات و شخصیت های اسطوره ای، معماری ایرانی، تنوع قومی و دین اسلام و ادیان و مذهب های مختلف اشاره کرد. این تنوع و گوناگونی که در فرهنگ و تمدن کهن ایرانی دیده می شود را می توان برای کشورمان به لحاظ گردشگری، با برنامه ریزی و مدیریت صحیح به یک سرمایه ارزشمند و جاذبه تبدیل کرد زیرا از نظر فرهنگی ایران از ظرفیت های گردشگری بالایی برخوردار است. شوش از جمله آثار تمدنی بزرگ دوره‌های عیلامی، هخامنشی، اشکانی، ساسانی و اسلامی تا دوره معاصر است که از نظر تنوع جاذبه‌های فراوان گردشگری از جایگاه مهمی در فرهنگ، تاریخ و تمدن ایرانی و جامعه جهانی برخوردار است. از این رو پیشینه شش هزار ساله شوش و در اختیار داشتن پتانسیل های بالای فرهنگی و یادمان های باستانی معروف اهمیت آن را دو چندان کرده است. علی رغم اهمیت جهانی مجموعه باستانی شوش، این محوطه در دو سه دهه اخیر مورد کم لطفی زیادی قرار داشته است.. در این تحقیق به بررسی جاذبه های تاریخی شهر شوش جهت توسعه گردشگری فرهنگی پرداخته شده است. جامعه آماری تحقیق کل ساکنان شهر شوش و حجم نمونه مورد بررسی با استفاده از فرمول کوکران 400 نفر تعیین گردید. روش نمونه گیری به طور تصادفی می باشد. روش این پژوهش پیمایشی با استفاده از پرسشنامه است. همچنین برای گرد آوری ادبیات و مبانی نظری از تحقیقات اسنادی و کتابخانه ای و از نرم افزارهای کاربردی spss برای تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده از تحقیقات میدانی و نرم افزار GIS برای نقشه خروجی همچنین از نرم افزار Excel برای ترسیم نمودار استفاده شده است.نتایج تحقیق نشان می دهد شهر شوش توانایی تبدیل شدن به قطب گردشگری را دارد اما تاسیسات و زیرساخت ها برای توسعه این مهم بسیار ناکافی می باشد. همچنین در بین متغیر های مورد بررسی قرار گرفته رابطه مستقیمی بین زیر ساخت ها و خدمات با توسعه گردشگری فرهنگی وجود دارد. در ادامه از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی برای سنجش اهمیت شاخص ها و زیر شاخص های پژوهش استفاده شده است. در نهایت جهت توسعه گردشگری فرهنگی راهکارها و پیشنهادهای مربوطه ارائه گردیده است.


  28. "بررسی نقش فضاهای سبز شهری (پارک ها) در پایداری اجتماعی شهر (نمونه موردی : شهر دزفول )"
    مریم امیرشکاری 771
  29. بررسی روش های مشارکت مردم در ساماندهی اسکان غیر رسمی شهر خرم آباد ( نمونه موردی: محله دره گرم غربی)
    فاطمه گودرزی آرا 771
  30. بررسی اهمیت فضای سبز شهری بر محیط روانی جمعیت شهرنشین،مطالعه موردی: کلانشهر اهواز
    مریم ناصر 771
  31. نقش مولفه های سرمایه اجتماعی در روند توسعه شهری(مطالعه موردی : شهر اهر)
    اصغر محمدی 771
  32. بررسی عوامل موثر بر شکل گیری انواع اجتماعات فراغتی در پارکهای شهر اهواز
    بهار حبیبیان 770
  33. بررسی مشارکت مردمی در ساماندهی پایدار بافت های کهن (مطالعه موردی: بافت کهن دزفول)
    زینب مقامی فرد 770
  34. بررسی نقش نهادهای متولی مدیریت شهری در ارتقاء فرهنگ شهروندی ;مطالعه موردی: شهر فسا
    سمانه رحیمی 769
  35. بررسی پراکنش و مکانیابی فضای سبز شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS (نمونه موردی فضای سبز محله ای منطقه 4 شهر اهواز)
    اعظم اسماعیلی 769
  36. بررسی و تحلیل نقش مهاجرت در توسعه کالبدی- فضایی شهر یاسوج
    ذوالفقار بسطامی نیا 769
  37. علل و پیامدهای اجتماعی و کالبدی-فضایی مهاجرت در بافت فرسوده شهر دزفول با استفاده از G.I.S
    محمد دلالی خسروابادی 768
  38. هویت و توسعه پایدار محله ای در شهر شیراز، نمونه موردی؛ محله فخرآباد شیراز
    حبیبه روزبه 768
  39. نقش شهرهای کوچک در تعادل بخشی نظام شهری استان مازندران
    سمانه شکری 768